Midrand, 3-2-2019

Onze laatste avond in Zuid Afrika…  Morgenavond rond deze tijd zitten wij al in het vliegtuig. Ongelooflijk hoe snel deze 8 weken zijn gegaan! Wat een belevenis en avontuur waar we op terugkijken. En wat zijn we blij dat we dit avontuur zijn aangegaan! 
Vanmorgen hebben we ons eerst lekker laten verwennen met een versgemaakt ontbijtje. Wat heel leuk is aan dit verblijf, is dat we bij een Nederlander verblijven! Deze man woont sinds 25 jaar in Zuid Afrika en is getrouwd met een vrouw uit Namibië. Sinds 10 jaar hebben ze deze lodge, waar zij ook zelf wonen. Een heel spontane vent die we gister al even ontmoet hadden toen hij vroeg of de kamer goed was, en die vanmorgen opnieuw een praatje kwam maken tijdens het ontbijt. Ook zijn vrouw is heel spraakzaam en lief. Haar ontmoetten we vanavond toen we terugkwamen van het eten.  Ze hebben ons een heleboel verteld over het leven hier.  

Zelf willen ze weg uit Zuid Afrika en het liefst naar Curacao of Namibië emigreren. Echter is het een moeilijke tijd om dit te realiseren. De Zuid Afrikaanse economie staat onder druk. Het is voor ons gunstig dat de Rand relatief minder waard is, maar voor de Zuid Afrikanen werkt dit natuurlijk omgekeerd. In de wijk waar wij nu verblijven staan heel veel huizen te koop, en deze zijn nauwelijks tot niet te verkopen. De huizen zijn voor starters te duur en mensen met meer geld kiezen andere locaties i.v.m. de veiligheid. ‘Kijk om je heen, we wonen eigenlijk in een gevangenis’, waren de letterlijke woorden van de eigenaar. Een prachtig groot landgoed helemaal afgezet met hoge hekken van schrikdraad en prikkeldraad. Voor elk raam en elke deur zitten tralies, die ook trouw elke keer nadat ze geopend worden, direct weer worden vergrendeld. Ik vroeg hem of de kans op een overval werkelijk zo groot is. Hij gaf aan dat het overdreven wordt, maar dat de kans zeker reëel is. Zijn vrouw vertelde vanavond dat ze op bezoek was bij haar schoonzus die in Leiden woont. Dat ze haar ogen uitkeek toen ze zag dat mensen daar gewoon hun ramen open hebben staan, terwijl mensen voorbij wandelen. Zij gaf aan zo te verlangen naar zo’n situatie, omdat ze altijd alert is en moet zijn op de veiligheid. ‘Er zijn zoveel lieven mensen in Zuid-Afrika, maar helaas zijn er ook zoveel mensen die het tegenovergestelde laten zien…’ waren haar woorden. Hier blijkt ook iedereen een wapen te hebben thuis. ‘Hoe moeten we ons anders kunnen verdedigen?’ Bij het horen van deze verhalen, merk ik hoe ver dit van onze leefsituatie in Nederland afstaat. Ik kan me het niet goed voorstellen hoe dat moet zijn, om altijd met deze ‘angst’, deze realiteit, te moeten leven.  

Gaandeweg het gesprek bracht deze spraakzame Namibische dame een heel ander licht op een situatie die wij een aantal dagen geleden meemaakten.   
Onderweg van Port Shepstone naar St. Lucia moesten we tanken. We hebben gedurende de hele reis heel veel keer getankt en kennen de procedure. Een, veelal, man in kleding met het logo van de benzinepomp erop wijst je naar welke pomp je mag rijden. Je doet je raampje open en wij geven altijd aan graag een volle tank te willen hebben. De pompbediende vraagt of hij ook even onder de motorkap moet kijken om te checken of alle vloeistoffen nog voldoende aanwezig zijn. Wij slaan dit aanbod altijd af, want met een huurauto is dit niet nodig. Vervolgens begint de bediende met tanken en ondertussen worden alle ramen van de auto schoongemaakt. Wat een service he! Dat kennen wij niet in Nederland.  
Rond Durban reden wij naar een tankstation. Een jongeman met een vlotte babbel was onze bediende. Naast bovenstaande riedeltje was deze heer heel erg geïnteresseerd in ons. ‘Waar komen jullie vandaan? Waar gaan jullie naar toe? Hoe lang blijven jullie daar?’, en nog veel meer van dat soort vragen. Wij gingen niet erg in op de vragen, omdat wij allebei het gevoel hadden dat deze vragen niet uit pure interesse kwamen, maar meer op een soort van uithoren leken. Zijn volgende vraag/opmerking was of we even een momentje de tijd hadden. Dan konden we de Wimpy ingaan (ligt direct naast het tankstation) om daar iets te eten en de kinderen zouden daar kunnen spelen. We konden onze auto daar dan parkeren. Dit was nodig omdat er een storing was bij de tank en zodoende kon hij onze auto niet voltanken. Om zijn verhaal kracht bij te zetten was hij steeds aan het rommelen met de slang en drukte hij steeds op een knopje bij de teller van de tank. Jaap liet gelijk merken dat we dit niet wilden. De jongeman liep een aantal keer bij ons weg en kwam dan weer na enige tijd weg. We zeiden tegen elkaar dat we zo snel mogelijk weg wilden, omdat deze situatie niet goed voelde. We konden echter niet wegrijden, omdat de slang in onze tank zat en we niet wisten of er werkelijk benzine ingegaan was. Die teller die normaal het bedrag aangeeft was volgens  de bediende niet goed, dus we wisten echt niet waar we aan toe waren. Toen deze heer terugkwam gaven we aan weg te willen. Jaap moest eerst laten zien hoeveel benzine er nog in zijn tank zat, omdat hij niet wilde dat we in de problemen zouden komen. Hij gaf aan dat het volgende tankstation 160 kilometer verderop was en dat we dat niet zouden gaan halen. We moesten echt wachten tot de storing voorbij was. Hij wist dat we naar St. Lucia moesten en zei ons dat dit nog 200 km rijden was. Met één blik op de TomTom kon ik zien dat hij loog, want het was nog maar 80 km.  
Al met al een raar verhaal dat wij niet goed konden plaatsen. Wat wilde deze vent? Het bijzondere was ook dat alle andere klanten, bij dit drukbezochte tankstation, zonder problemen wel hun tank konden vullen. 
We zijn snel weggegaan op zoek naar het volgende tankstation. Onderweg heb ik zelfs nog gegoogled op ‘oplichting tankstation Zuid Afrika’, maar ik werd er niet veel wijzer van. Het volgende tankstation bleek overigens een kilometer of 40  verderop te zijn, dus ook dat deel van zijn verhaal klopte niet.  
Na een minuut of 10 na deze bijzondere ‘tankstation-ervaring’ reed er een auto achter ons die onophoudelijk aan het seinen was. Hij bleef maar doorgaan. Daar word je onzeker van, want je vraagt je af of er iets aan de hand is. Deze auto bleef achter ons rijden en bleef maar doorgaan met het seinen van zijn lichten. ‘Wat moet hij nou?’ riep Jaap geïrriteerd. Ik keek rond om te ontdekken wat er aan de hand zou kunnen zijn en opeens zag ik het! Het klepje van de tankdop stond nog open! Onze reactie was om de vluchtstrook op te rijden (wat hier in Zuid-Afrika heel normaal is) om daar te stoppen en het klepje dicht te doen. Ik had verwacht dat de auto achter ons zou doorrijden, omdat hij zou zien dat wij doorhadden wat er aan de hand was. En bovenal hoort dat klepje niet open te staan, maar het is geen levensgevaarlijke situatie, de tankdop zat namelijk gewoon dichtgedraaid.  Ik zag echter dat de auto achter ons, ons volgde en ook afremde. Dat gaf mij geen goed gevoel. Ik zei tegen Jaap dat hij moest doorrijden, want dat dit niet goed voelde. Jaap was het niet met mij eens en zei geïrriteerd: ‘Die man wil ons helpen! Die wil gewoon zeggen dat het klepje nog openstaat. En nou wil jij door rijden? Je moet niet overal wat achter zoeken!’  
Toen ik zag dat de man de deur al open had om naar ons toe te komen, heb ik iets uitdrukkelijker geroepen dat Jaap nú weg moest rijden. Daar hebben we nog wel wat woorden over gehad, want Jaap zag dit echt anders dan dat ik het zag. Door Jaaps inzicht heb ik me zelfs nog afgevraagd of ik me schuldig moest voelen tegenover die hele vriendelijke Zuid Afrikaan die ons wilden attenderen op het openstaande klepje. En dat wij dan zo vol gas wegreden voor zijn neus… 
Maar vooraf heb ik herhaaldelijk gelezen, nooit maar dan ook nooit stoppen aan de kant van de weg als dit door medeweggebruikers aangegeven wordt. Dat zijn de cruciale momenten waarop een overval kan plaatsvinden. 
Beide situaties zagen wij los van elkaar. Toen we vanavond met deze dame in gesprek waren en we spontaan vertelden over de ervaring bij het tankstation die we niet konden plaatsen, koppelde zij direct bovenstaande situaties aan elkaar. Dat is hoe het hier vaak werkt, er wordt samengewerkt. De bediende bij de pomp zag een goed gevulde auto met veel bagage, met in zicht een TomTom en een kind met een iPad. Waardevolle spullen houden we altijd zoveel mogelijk uit zicht, maar het was wel duidelijk dat er in dit voertuig wat te halen viel. Hij wilde ons aan de praat houden om zijn compagnon te mobiliseren. Tijdens het eten bij de Wimpy kan een auto makkelijk leeggehaald worden. Omdat we hier niet op ingingen, liep hij een aantal keer weg om relevante gegevens door te geven aan zijn maat. Hij wilde niet dat we echt zouden tanken, want hij had al gevraagd hoe we wilden betalen: met pinpas. Het zou hem niet goed uitkomen als er officieel bewijs was dat we daar hadden getankt. Hij heeft bewust ons klepje open laten staan. Zijn attente maat maakt ons hier onderweg alert op en op het moment dat wij aan de kant van de weg staan en uitstappen, kunnen we geen kant meer op.  
Na het horen van ons verhaal maakte de dame een ‘fingers crossed’ gebaar naar boven, hoe blij ze was dat we waren doorgereden. Na de uitleg van deze dame hoe ze hier in Zuid Afrika opereren is Jaap zich er nu ook van bewust dat dit hoogstwaarschijnlijk geen twee losstaande situaties waren die ‘per toeval’ direct na elkaar plaatsvonden.  
Het gebeurde ook rondom Durban, en deze stad staat na Johannesburg op het lijstje van hoogste criminaliteit… 

Ook hebben we het gehad over de armoede. De hoge criminaliteit komt voort uit de armoede. De dame legde uit dat het verschil tussen arm en rijk steeds groter wordt. Ook vertelde ze over één van de huishoudsters die hier op de lodge werken. Zij werkt hard voor haar geld, maar haar 2 zussen werken niet. Ze zien het krijgen van kinderen als oplossing om meer inkomen te genereren. Ongelooflijk… Het is precies hetzelfde verhaal als wij van Pieter in Kurland kregen te horen. Zo werkt het hier dus echt, en zo denken de mensen ook echt.  
Ook hebben we het over onderwijs gehad. De kwaliteit van het onderwijs op de scholen die vanuit de overheid worden gefinancierd is heel laag. De privé scholen zijn zo enorm duur en ook die kwaliteit laat te wensen over, de kosten zijn zo’n 800 euro per maand! En daarbij is het een uur heen en een uur terugrijden tijdens de files. Hierdoor kiezen veel ouders nu voor thuisonderwijs. De kinderen volgen een online programma en gaan niet meer naar een fysieke school. Ook de kinderen van dit stel volgen sinds dit jaar thuisonderwijs. Ik denk dat dit een situatie is die je echt niet moet willen, maar dat is de realiteit hier.  
We zijn een heleboel wijzer geworden over het dagelijks leven hier. Heel interessant! 

Wat ook interessant was vandaag was ons eerste tochtje van vanmorgen waarbij we wat cultuur hebben opgesnoven. We hebben het Voortrekker monument in Pretoria bezocht. Dit vertelt een heleboel over de geschiedenis van Zuid Afrika. Daarna zijn we naar de Lory Park Zoo geweest, een fijn uitstapje voor de kids. Ze hebben zich prima vermaakt bij het kijken naar alle dieren. Daar krijgen ze geen genoeg van! Bas mocht de kooi met uilen in en mocht 2 grote uilen vasthouden. Daarna nog lekker uiteten om nu ons bedje op te zoeken. Onze volgende nacht zal een stuk minder comfortabel zijn! 
En dan zal ons volgende en laatste blog vanuit ons mooie Volendam zijn!